Τα δικαιώματα των επιβατών ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών

Το ΚΕ.Π.ΚΑ. – Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών, το 2006 ζήτησε από το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, την αναμόρφωση της "Χάρτας Δικαιωμάτων Επιβατών", γιατί η παλαιότερη παρουσίαζε ελλείψεις και ασάφειες, έτσι ώστε να προστατεύονται οι επιβάτες-καταναλωτές. "Δώσαμε έναν αγώνα, περίπου δυόμισι χρονών, γιατί το Υ.Ε.Ν., δυστυχώς, δεν είχε `ανοιχτά αυτιά`", αναφέρει σε ανακοίνωσή του. "Παρότι, επανειλημμένα, εξήγγειλε ότι θεσμοθετούσε τα δικαιώματα των επιβατών και ότι έθετε το σχέδιο νόμου, σε διαβούλευση, αναγκαζόμασταν να ψάχνουμε το σχέδιο και να υποβάλλουμε, ξανά και ξανά, προτάσεις, οι οποίες δεν εισακούγονταν. Τελικά, τον Οκτώβριο του 2008 ψηφίστηκε ο νόμος 3709, για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των επιβατών και των μεταφορέων, στις τακτικές θαλάσσιες μεταφορές. Το ΚΕ.Π.ΚΑ. δεν είναι ικανοποιημένο από τις διατάξεις του Νόμου και πιστεύει ότι ο τίτλος `Δικαιώματα εφοπλιστών` θα του ταίριαζε, καλύτερα". Σύμφωνα, λοιπόν, με το νόμο: - Μεταφορέας είναι όποιος παρέχει υπηρεσίες θαλάσσιας μεταφοράς. - Επιβάτης είναι ο χρήστης των υπηρεσιών θαλάσσιας μεταφοράς. - Εκδότης είναι αυτός, που εκδίδει εισιτήρια επιβατών και αποδείξεις μεταφοράς οχημάτων. - "Σύμβαση θαλάσσιας μεταφοράς" είναι η σύμβαση μεταξύ του μεταφορέα ή/και του εκδότη και του επιβάτη, με την οποία ο μεταφορέας αναλαμβάνει κατά περίπτωση, την υποχρέωση μεταφοράς του επιβάτη, των αποσκευών του και του οχήματός του, στον τόπο προορισμού και η οποία αποδεικνύεται, με την έκδοση του εισιτηρίου, στον επιβάτη ή της απόδειξης μεταφοράς οχήματος. - "Ναύλος" είναι το χρηματικό ποσό, που αναγράφεται, στο εισιτήριο, χωρίς τις κρατήσεις, υπέρ τρίτων και το φόρο προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.)Δικαιώματα επιβατών: Α. Ο μεταφορέας πρέπει να μας παρέχει τη θέση ή την καμπίνα, στο συγκεκριμένο πλοίο και ταξίδι, που αναγράφεται, στο εισιτήριο μας. Σε περίπτωση, που δεν μπορεί να μας τα παράσχει, δικαιούμαστε:
Ή να ακυρώσουμε το εισιτήριό μας και να μας επιστραφεί ο ναύλος καθώς και να μας δοθεί αποζημίωση ίση με το διπλάσιο του ναύλου.
Ή να ταξιδέψουμε, σε θέση κατώτερη, από αυτήν, που πληρώσαμε, λαμβάνοντας αποζημίωση το διπλάσιο της διαφοράς των δυο ναύλων.
Ή να ζητήσουμε να ταξιδέψουμε, σε θέση ανώτερη, από αυτήν, που πληρώσαμε, καταβάλλοντας το μισό της διαφοράς των δυο ναύλων. Εάν, όμως, ο μεταφορέας, μόνος του, μας προσφέρει ανώτερη θέση, τότε, δε δικαιούται να εισπράξει τη διαφορά.Β. Εάν θελήσουμε να ακυρώσουμε το εισιτήριό μας, δικαιούμαστε, εφόσον επιστρέψουμε το σώμα:
Επιστροφή του μισού ναύλου και όλων των κρατήσεων, υπέρ τρίτων και του Φ.Π.Α., αν η ακύρωση γίνει 12 ώρες, πριν τον προγραμματισμένο απόπλου.
Επιστροφή του 75% του ναύλου και όλων των κρατήσεων, υπέρ τρίτων και του Φ.Π.Α., αν η ακύρωση γίνει 7 ημέρες, πριν τον προγραμματισμένο απόπλου.
Επιστροφή ολόκληρου του ναύλου και όλων των κρατήσεων, υπέρ τρίτων και του Φ.Π.Α., αν η ακύρωση γίνει 14 ημέρες, πριν τον προγραμματισμένο απόπλου. Επίσης, δικαιούμαστε τα ίδια, ανεξάρτητα, από τον χρόνο ακύρωσης, όταν υπάρχουν λόγοι ανωτέρας βίας ή υγείας, οι οποίοι αποδεικνύονται, εγγράφως.
Να τροποποιήσουμε το εισιτήριό μας, για το ίδιο ή άλλο δρομολόγιο, εφόσον υπάρχουν θέσεις, χωρίς, όμως να δικαιούμαστε επιστροφή τυχόν διαφοράς ναύλων, εφόσον ζητήσουμε την αλλαγή 24 ώρες, πριν τον προγραμματισμένο απόπλου.Για να ισχύουν τα παραπάνω, πρέπει να ενημερώσουμε, γραπτά, τον εκδότη των εισιτηρίων. Για να επιστρέψουμε ή να αλλάξουμε το εισιτήριό μας, πρέπει να απευθυνθούμε, στον εκδότη ή στο ναυτικό πράκτορα του μεταφορέα ή στον εκπρόσωπο του.Γ. Τα άτομα, με αναπηρία, άνω του 80%, δικαιούνται έκπτωση 50%, επί του ναύλου. Η ίδια έκπτωση χορηγείται, στο συνοδό του ανάπηρου καθώς και στο αναπηρικό όχημα. Δ. Μπορούμε να μεταφέρουμε χειραποσκευές, μέχρι 50 κιλά. Για επιπλέον βάρος, πληρώνουμε επιπλέον ναύλο. Τα άτομα, με μειωμένη κινητικότητα, δεν πληρώνουν, για επιπλέον βάρος, αν αυτό προέρχεται, από τον εξοπλισμό, που διευκολύνει την κίνησή τους. Ο μεταφορέας ευθύνεται, για τυχόν φθορά, απώλεια των αποσκευών μας, μόνο εάν τις έχουμε παραδώσει, για φύλαξη και έχουμε λάβει τη σχετική απόδειξη. Ε. Αν το πλοίο καθυστερήσει να αποπλεύσει, από υπαιτιότητα του μεταφορέα (βλάβη ή ζημιά), μπορούμε:
Ή να ακυρώσουμε το εισιτήριό μας και να μας επιστραφεί όλο το αντίτιμο.
Ή να μείνουμε, στο πλοίο και να ταξιδέψουμε, είτε με το ίδιο πλοίο ή με άλλο, με έξοδα και μέριμνα του μεταφορέα. Σε αυτή την περίπτωση:- Εάν η καθυστέρηση είναι μεγαλύτερη από 4 ώρες, ο μεταφορέας πρέπει να μας παράσχει γεύμα. - Εάν η καθυστέρηση είναι μεγαλύτερη από 6 ώρες και η αναχώρηση θα πραγματοποιηθεί την επόμενη μέρα, ο μεταφορέας πρέπει να μας χορηγήσει κατάλυμα, είτε στο πλοίο, είτε σε ξενοδοχείο. Κατάλυμα πρέπει να μας χορηγηθεί και σε περίπτωση, που η καθυστέρηση είναι μεγαλύτερη, από 6 ώρες και η ώρα του απόπλου ήταν, ανάμεσα στις 12:00 το βράδυ και στις 5:00 τα ξημερώματα. Αν δεν είναι δυνατόν ο μεταφορέας να μας βρει κατάλυμα, πρέπει να μας καταβάλει αποζημίωση, διπλάσια του ναύλου του επιβάτη. - Εάν φτάσουμε στον προορισμό μας, με μέριμνα του μεταφορέα, με 3 ώρες καθυστέρηση δικαιούμαστε αποζημίωση 25% του ναύλου. - Εάν φτάσουμε, στον προορισμό μας, με μέριμνα του μεταφορέα, με 6 ώρες καθυστέρηση, δικαιούμαστε αποζημίωση 50% του ναύλου. - Εάν, εντός 24 ωρών, από την ώρα του προγραμματισμένου απόπλου, δεν προωθηθούμε, στον προορισμό μας, με μέριμνα του μεταφορέα, δικαιούμαστε αποζημίωση το διπλάσιο του ναύλου του επιβάτη και επιστροφή του ναύλου, για το όχημά μας. ΣΤ. Εάν, κατά τη διάρκεια του πλου, ή σε κάποιο ενδιάμεσο λιμάνι, το πλοίο πάθει βλάβη ή ζημιά, με υπαιτιότητα του μεταφορέα, μπορούμε:
Ή να διακόψουμε το ταξίδι μας και μας επιστραφεί η διαφορά του ναύλου, για το υπόλοιπο κομμάτι της διαδρομής.
Ή να συνεχίσουμε το ταξίδι μας. Σε αυτήν την περίπτωση: - Εάν φτάσουμε, στον προορισμό μας, με 3ωρη καθυστέρηση, δικαιούμαστε αποζημίωση 25% του ναύλου. - Εάν φτάσουμε, στον προορισμό μας, με 6ωρη καθυστέρηση, δικαιούμαστε αποζημίωση 50% του ναύλου.
Εάν η βλάβη ή η ζημιά συμβεί, σε ενδιάμεσο λιμάνι και εφόσον δεν προωθηθούμε, με μέριμνα του μεταφορέα, στον τελικό μας προορισμό, δικαιούμαστε: - Τροφή, με δαπάνη του μεταφορέα - Κατάλυμα, στο πλοίο ή σε ξενοδοχείο, εάν η καθυστέρηση είναι πάνω, από 6 ώρες και το πλοίο αναμένεται να αναχωρήσει, από το ενδιάμεσο λιμάνι, την επόμενη μέρα. Επίσης, κατάλυμα δικαιούμαστε, αν η καθυστέρηση είναι πάνω, από 6ώρες και το ταξίδι διακόπηκε, ανάμεσα στις 12 τα μεσάνυχτα και τις 5 τα ξημερώματα. Αν δεν είναι δυνατόν ο μεταφορέας να μας βρει κατάλυμα, πρέπει να μας αποζημιώσει, με το διπλάσιο του ναύλου του επιβάτη. - Χρηματική αποζημίωση, με το διπλάσιο του ναύλου του επιβάτη.Όταν ο μεταφορέας μας ενημερώνει, για την καθυστέρηση, η τη διακοπή του ταξιδιού, στα μέσα της διαδρομής, οφείλει να μας δώσει ένα έντυπο, στο οποίο να αναγράφουμε τι επιλογή κάνουμε. Ζ. Αν χάσουμε το πλοίο ανταπόκρισης, που θα μας πήγαινε, στον προορισμό μας, εξαιτίας καθυστέρησης ή διακοπής προηγούμενο δρομολόγιου και έχουμε στα χέρια μας το εισιτήριο, πρέπει να ενημερώσουμε το μεταφορέα, ο οποίος πρέπει να μας προωθήσει, στον τελικό προορισμό μας, με δικά του έξοδα και μέριμνα. Δικαιούμαστε, επίσης, γεύματα. Τέλος, δικαιούμαστε και κατάλυμα, με τις ίδιες προϋποθέσεις, που ισχύουν, για τη διακοπή του ταξιδιού, σε ενδιάμεσο λιμάνι.Η. Αν απαγορευτεί ο απόπλους, λόγω καιρού, μπορούμε:
Ή να μείνουμε, στο πλοίο, εφόσον οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν.
Ή να ακυρώσουμε το ταξίδι μας και να μας επιστραφεί ο ανάλογος ναύλος.Θ. Αν ακυρωθεί το ταξίδι μας, με ευθύνη του μεταφορέα, μπορούμε να ζητήσουμε αποζημίωση, η οποία θα καλύπτει κάθε ζημιά, που πιστεύουμε ότι έχουμε υποστεί. Εάν ο μεταφορέας δε συμφωνεί, στο ύψος της αποζημίωσης, τη διαφορά θα λύσουν τα δικαστήρια, είτε της έδρας του μεταφορέα, είτε του τόπου κατοικίας μας, σύμφωνα με το άρθρο 682 του Κ.Π.Δ. Δεν έχουμε δικαίωμα αποζημίωσης, εάν: - Ο μεταφορέας μας ενημερώσει 12 ώρες, πριν την προγραμματισμένη αναχώρηση και μας προωθήσει, στον προορισμό μας, με άλλο μέσο, το οποίο θα αναχωρεί το πολύ 12 ώρες, μετά την προγραμματισμένη αναχώρηση. Ι. Εάν ακυρωθεί το ταξίδι μας, λόγω βλάβης ή ζημιάς του πλοίου, μπορούμε:
Ή να ακυρώσουμε το ταξίδι μας και να πάρουμε πίσω, το αντίτιμο του εισιτηρίου μας.
Ή να συμφωνήσουμε να προωθηθούμε, στον προορισμό μας, με έξοδα και φροντίδα του μεταφορέα, μέσα σε 24 ώρες. Σε αυτήν την περίπτωση, ο μεταφορέας πρέπει να μας παράσχει τροφή. Επίσης, πρέπει να μας παράσχει και κατάλυμα, εφόσον συντρέχουν οι ίδιες προϋποθέσεις, που ισχύουν, για την καθυστέρηση του απόπλου.Εάν δε θελήσουμε να ακυρώσουμε το ταξίδι μας και ο μεταφορέας δε μπορεί να εξασφαλίσει την προώθησή μας, στον προορισμό μας, μέσα σε 24 ώρες, πρέπει να μας αποζημιώσει, με το διπλάσιο του ναύλου του επιβάτη. Εάν έχουμε εισιτήριο, με επιστροφή, δικαιούμαστε την επιστροφή του αντίτιμου του εισιτηρίου. ΙΑ. Εάν έχουν εκδοθεί υπεράριθμα εισιτήρια, ο μεταφορέας είναι υποχρεωμένος να αρνηθεί, δηλαδή να μην επιτρέψει την επιβίβαση, σε ορισμένους επιβάτες. Σε αυτήν την περίπτωση, ο μεταφορέας πρέπει να αναζητήσει εθελοντές, οι οποίοι δέχονται να μη ταξιδέψουν, με αντάλλαγμα κάποιες παροχές, που συμφωνούν, με το μεταφορέα και επιπλέον τη μεταφορά τους, στον προορισμό τους, με δαπάνη του μεταφορέα. Αν δε βρεθούν αρκετοί εθελοντές, ο μεταφορέας είναι υποχρεωμένος, για λόγους ασφάλειας, να μην επιτρέψει, σε κάποιους επιβάτες, να ταξιδέψουν. Σε αυτήν την περίπτωση, δικαιούμαστε: - Ή να αποζημιωθούμε, με το τριπλάσιο του ναύλου του επιβάτη. - Ή να μεταφερθούμε, στον τελικό μας προορισμό, με φροντίδα και έξοδα του μεταφορέα, ο οποίος θα μας παράσχει και τροφή. Επιπλέον, πρέπει να μας παράσχει και κατάλυμα, σε ξενοδοχείο, εφόσον συντρέχουν οι ίδιες προϋποθέσεις, που ισχύουν, για την καθυστέρηση του απόπλου. Τέλος, σε αυτήν την περίπτωση, δικαιούμαστε να αποζημιωθούμε, με το ποσό του ναύλου επιβάτη. ΙΒ. Για καταγγελίες και παράπονα, πρέπει να απευθυνόμαστε, στον αρμόδιο αξιωματικό του πλοίου, στον εκδότη του εισιτηρίου μας, στο μεταφορέα, ή στις Λιμενικές Αρχές. Σε κάθε λιμάνι και σε κάθε πλοίο, πρέπει να υπάρχουν, σε εμφανή σημεία, έντυπα παραπόνων, στα ελληνικά και στα αγγλικά. Τα παράπονα των ατόμων μειωμένης κινητικότητας και τυχόν απαντήσεις, από αυτά, διαβιβάζονται, στο συμβουλευτικό όργανο, που αποτελείται από εκπροσώπους του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με αναπηρία και των πλοιοκτητών. Το όργανο αυτό εξετάζει τα προβλήματα, που αφορούν την πρόσβαση των ΑΜΕΑ, στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες και εισηγείται στον Υπουργό, τρόπους επίλυσής τους. Για την εξωδικαστική επίλυση των καταγγελιών μας, μπορούμε να προσφύγουμε, στο Συνήγορο του Καταναλωτή (τηλ. 2106460612, 2106460458, 2106460284).ΙΓ: Για να εισπράξουμε το αντίτιμο εισιτηρίου, ή ναύλου, ή την αποζημίωσή μας, πρέπει να απευθυνθούμε, στο μεταφορέα ή στον εκδότη του εισιτηρίου ή στο ναυτικό πράκτορα του μεταφορέα. Η καταβολή γίνεται, σε μετρητά (με τραπεζική εντολή ή με επιταγή γίνεται, μόνο εφόσον συμφωνεί ο επιβάτης), μέσα σε 7 ημέρες, από την προγραμματισμένη αναχώρηση του πλοίου και εφόσον παραδώσουμε το σώμα του εισιτηρίου ή το απόκομμά του. ΙΔ: Ο μεταφορέας πρέπει να:
Παρέχει τις υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών, χωρίς διακρίσεις.
Παρέχει τη θέση ή την καμπίνα, που αναγράφεται, στο εισιτήριο.
Αναγράφει, στο εισιτήριο, το πλοίο, το ταξίδι, την ημερομηνία, και την ώρα αναχώρησης και άφιξης. Πριν την παράδοση του εισιτηρίου, ο εκδότης του, πρέπει να μας ενημερώσει και προφορικά, για τα στοιχεία αυτά.
Τηρεί τους κανόνες ασφάλειας και υγιεινής.
Ανακοινώνει, δημόσια, τα δρομολόγια και την εκτέλεσή τους.
Ενημερώνει όσους έχουνε δώσει στοιχεία επικοινωνίας, κατά την έκδοση του εισιτηρίου, για τυχόν ακύρωση, αλλαγή, καθυστέρηση των δρομολογίων.
Ανακοινώνει, με οπτικές και ηχητικές αναγγελίες, στα ελληνικά και στα αγγλικά, μέσα στο πλοίο, τυχόν καθυστερήσεις καθώς και το χρόνο και την αιτία τους.
Σε περίπτωση καθυστέρησης ή διακοπής ταξιδιού, απώλειας ανταπόκρισης και ακύρωσης του ταξιδιού, δίνει κάθε δυνατή βοήθεια, σε άτομα μειωμένης κινητικότητας, σε βρέφη, σε μικρά παιδιά, σε συνοδούς τους, σε εγκύους, σε ηλικιωμένους. Πρέπει να διαθέσει συνοδό, για όποιον χρειάζεται συνοδό, κατάλληλο προσωπικό, για τη διαχείριση των αποσκευών αυτών των ατόμων ή για την εξυπηρέτηση των προσωπικών αναγκών τους.
Ενημερώνει, πριν την έκδοση του εισιτηρίου, για τις τιμές και τις τυχόν εκπτώσεις.
Διαθέτει υπηρεσίες διαχείρισης παραπόνων-καταγγελιών.
Ανακοινώνει οπτικά και ηχητικά, μέσα, στο πλοίο, πριν τον πρώτο σταθμό, τις διαδικασίες παραπόνων.
Τοποθετεί, σε εμφανές σημείο, στο πλοίο και στα εκδοτήρια εισιτηρίων, πίνακα με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις επιβατών και μεταφορέων. Ο πίνακας αυτός μπορεί μετά από αίτημα του επιβάτη, να διατεθεί, σε γραφή Braill, στην είσοδο του πλοίου.
Μην εκδίδει εισιτήρια, για δρομολόγια, που δεν έχουν εγκριθεί, από το Υ.Ε.Ν.
Ενημερώνει το Υ.Ε.Ν., για τις τιμές των εισιτηρίων του, το αργότερο 3 ημέρες, από την έναρξη ισχύος τους.
Μην αυξάνει την τιμή του εισιτηρίου, για το οποίο έγινε ηλεκτρονική κράτηση, στο διάστημα, που μεσολαβεί, από την κράτηση, έως την πληρωμή και παραλαβή του.
Ενημερώνει, για τις χρεώσεις των αποσκευών.
Μην αρνείται την κράτηση θέσεων, εφόσον είναι διαθέσιμες και την έκδοση εισιτηρίων, εκτός και αν πρόκειται, για αποδεδειγμένα επικίνδυνο πρόσωπο, για την ασφάλεια του πλοίου και των επιβατών.ΙΕ: Και οι επιβάτες, όμως, έχουμε υποχρεώσεις. Πρέπει, λοιπόν, να:
Βρισκόμαστε, στο πλοίο, μισή ώρα, πριν τον απόπλου.
Βρισκόμαστε, στο λιμάνι, μια ώρα, πριν τον απόπλου, εάν έχουμε όχημα.
Δείχνουμε το εισιτήριο μας, όταν μας το ζητούν και να καταλαμβάνουμε τη θέση μας ή την καμπίνα, που γράφει το εισιτήριό μας.
Βάζουμε τις ογκώδεις αποσκευές μας, στους ειδικούς χώρους και όχι στους διαδρόμους του πλοίου.
Ακολουθούμε τις οδηγίες των υπεύθυνων του πλοίου, για την ασφάλεια, την καθαριότητα και την ησυχία.
Τηρούμε τους κανονισμούς του πλοίου.
Μην τοποθετούμε τα πράγματά μας, σε θέσεις των άλλων επιβατών.
Μην παραμένουμε στο χώρο των οχημάτων.
Μην κουβαλάμε επικίνδυνες ύλες.
Δίνουμε, κατά την κράτηση ή την έκδοση του εισιτηρίου μας τα ακριβή στοιχεία επικοινωνίας μας. Εάν δε θέλουμε να δώσουμε τα στοιχεία μας, αυτό αναγράφεται στο εισιτήριο μας.
Ελέγχουμε τα στοιχεία που αναγράφονται στο εισιτήριό μας κατά την έκδοσή του. Αν υπάρχουν λάθος στοιχεία, δεν το παραλαμβάνουμε.
Ζητούμε την έγκριση του μεταφορά ή του εκδότη του εισιτηρίου, αν θελήσουμε να τα μεταβιβάσουμε.